Procesor ze względu na swój pobór prądu grzeje się i wymaga odpowiedniego chłodzenia. Mamy na myśli komponenty posiadające odpowiednią moc, dzięki której można grać w gry oraz stosować komputer do bardziej ambitnych celów. Jakiego typu chłodzenie: powietrzne czy wodne, powinniśmy zastosować w swoim komputerze stacjonarnym?
Chłodzenie dodawane w pakiecie do procesora (pudełkowe)
Najwięcej użytkowników komputerów stacjonarnych posiada zaledwie standardowe chłodzenie dodawane w wersji BOX przy zakupie procesora. Radiator ma bardzo niewielką powierzchnię chłodzenia, a wentylator nie jest zbyt duży przez co, aby w miarę schłodzić pracujący procesor musi szybko się obracać. W wyniku tego jest bardzo eksploatowany, a w miarę upływu czasu wentylator staje się coraz głośniejszy (powodem tego są duże obroty). Sam hałas wydobywający się z wnętrza komputera również nie jest komfortowy dla użytkownika komputera. Mowa tu oczywiście o pracy procesora w stresie, czyli pod obciążeniem.
Przykładowe chłodzenie procesora w wersji box wygląda następująco:
Jakie chłodzenie wybrać dla naszej jednostki obliczeniowej?
Do obecnie prawie wszystkich produkowanych procesorów nowych generacji (mamy tu na myśli przede wszystkim procesory do zastosowań profesjonalnych lub gaminowych), producent nie dodaje chłodzenia boxowskiego. Uważa bowiem, że skoro klient kupuje wyższy model procesora to z całą pewnością będzie chciał go chłodzić odpowiednim modelem chłodzenia, a także co się z tym wiąże nie pozwolić na jego przegrzewanie się. Na rynku wyróżniamy dwa typy chłodzenia, które spełni wymagania mocnego komputera: chłodzenie powietrzne duże oraz chłodzenie wodne.
Poniższy obrazek ilustruje ich różnice w budowie:
Wodne czy powietrzne – na które chłodzenie procesora się zdecydować?
Odpowiedź na to pytanie zależy od obranego punktu widzenia. Postaramy się omówić kilka z nich:
WYDAJNOŚĆ
Jeżeli posiadamy odpowiedni budżet na chłodzenie procesora (na przykład 300 zł) to według nas warto wybrać powietrzne, ponieważ wydajność wodnego nie będzie na tyle większa od wydajności powietrznego (biorąc pod uwagę te same półki chłodzeń), aby można było za wodne przepłacić. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy komputer pracuje w małym, ciepłym pomieszczeniu. Wówczas chłodzenie powietrzne nie wystarcza, gdyż wentylator chłodzi radiator ciepłem panującym w małym pomieszczeniu. Woda natomiast w porównaniu z rurkami miedzianymi wolniej się grzeje i wolniej stygnie, przez co w takiej sytuacji wydajność wzrasta.
AWARYJNOŚĆ
W chłodzeniu powietrznym awarii może ulec jedynie wentylator (co zdarza się stosunkowo rzadko). W razie takiej usterki po pierwsze ogromny radiator nadal będzie schładzać nasz procesor, a gdy temperatura osiągnie wartość określoną w BIOSie jako krytyczną, wówczas zadziała czujnik na płycie głównej i bezpiecznie wyłączy komputer. Po ostygnięciu procesora i ponownym uruchomieniu komputera, otrzymamy komunikat informujący o awarii wentylatora.
W przypadku awarii chłodzenia wodnego, sprawa nie wygląda tak kolorowo. Pierwszym elementem lubiącym się zepsuć jest pompa umożliwiająca obieg cieczy w układzie. W przypadku usterki nie otrzymamy komunikatu od płyty głównej o awarii tego elementu, natomiast komputer wyłączy się na skutek wysokiej temperatury procesora. Innymi elementami, które mogą się zepsuć są połączenia węży oraz wszelkie krućce. Ich usterka może spowodować wycieki płynu. Dodatkowo ulec awarii mogą wentylatory na chłodnicy. Naturalnie co jakiś czas należy wymieniać płyn, co wiąże się z kolejnym kosztem.
HAŁAS ORAZ ELEMENTY ESTETYCZNE
Chłodzenie wodne jest prawie bezgłośne oprócz wentylatorów na chłodnicy, które powodują minimalny hałas. Pod tym względem chłodzenie wodne jest cichsze od powietrznego. Jeżeli ktoś stawia na nietuzinkowy desing swojego komputera również chłodzenie wodne wiedzie pod tym kątem prym.
MIEJSCE W OBUDOWIE
Chłodzenie wodne potrzebuje też naprawdę niewiele miejsca w obudowie w stosunku do powietrznego, pod warunkiem, że chłodnicę zamontujemy na zewnątrz obudowy jeśli nie ma na nią przeznaczonego miejsca. Zmieniając chłodzenie powietrznego z pudełkowego na duże nierzadko zdarza się, że musimy wymienić również obudowę. Duże powietrzne chłodzenie może utrudniać dostęp do banków pamięci oraz wszelakich gniazd na płycie głównej. Niejednokrotnie chcąc zdemontować to chłodzenie należy zdemontować płytę główną.
CENA
Jeżeli ogranicza nas budżet, odpowiedź jest dość oczywista. Gdy spotkamy duże chłodzenie powietrzne i chłodzenie wodne w tej samej cenie (załóżmy ok. 300 zł) to oznacza, że najprawdopodobniej chłodzenie wodne jest z niższej półki niż chłodzenie powietrzne. W takiej sytuacji warto zdecydować się na zakup porządnego radiatora z wentylatorem i chłodzić procesor powietrzem. Chcąc jednak mieć chłodzenie wodne, które przewyższy każde powietrzne należałoby wówczas kupić szeroką chłodnicę z przynajmniej dwoma dużym wentylatorami, pompę transportującą ciecz w układzie, firmowy blok wodny, a to wszystko kosztuje kilka razy więcej niż porządne powietrzne chłodzenie.
Podsumowanie
Chłodzenie powietrzne kupujemy wtedy, gdy:
- chcemy przeznaczyć niższy budżet na wydajne chłodzenie,
- nie będzie stosować ekstremalnego overclockingu,
- mamy dużo miejsca w obudowie komputerowej,
- nie zależy nam na niepowtarzalnym wyglądzie,
- stawiamy na niezawodność.
Chłodzenie wodne kupujemy wtedy, gdy:
- mamy sporą ilość gotówki, by zakupić PORZĄDNE chłodzenie wodne,
- stosujemy ekstremalny overclocking,
- nie mamy sporego miejsca w obudowie,
- zależy nam na niepowtarzalnym wyglądzie wnętrza komputera,
- cenimy sobie bardzo cichą pracę komputera,
- komputer pracuje w małym, ciepłym pomieszczeniu.